حماسه 8 سال دفاع مقدس بدون شک یکی از مهمترین و ماندگارترین دوران تاریخ پر فراز و نشیب ایران است که درسهای زیادی به ایرانیان بخصوص نسل جوان ایران زمین آموخت ،حماسه ای که با وجود حمایت همه جانبه کشورهای استکباری و اعراب منطقه و حتی سازمان های به ظاهر بی طرف بین المللی از رژیم م بعث عراق و مظلومیت و بی پناهی ملت ایران ،با پایمردی و جان فشانی جوانان با غیرت ایرانی ، برگی بیی بدیل از شجاعت و شهامت را در تاریخ کهن ایران زمین به یادگار گذاشت
در این مقاله بر آنیم تا نقش بزرگترین سازمان ملل متحد که نقش اصلی در کنترل منازعات و مناقشات غیر متعارف میان کشورهای عضو این سازمان ایفا می کند را در خصوص جنگ ایران و عراق مورد بررسی و مداقه قرار دهیم تا مشخص گردد که این سازمان در کنترل و مهار بی رحمانه ارتش عراق و حامیانش _ که با حمایت اکثر کشورهای تاثیر گذار عضو سازمان ملل متحد انجام گرفت _تا چه حد منطقی ،بی طرفانه و موفق عمل کرده است .

عملکرد سازمان ملل متحد در جنگ تحمیلی

منبع : فصلنامه رواق اندیشه، شماره 34 , شیرودی، مرتضی(1)

چکیده:

همواره سخن از برخوردِ ناعادلانه شورای امنیت، دبیر کل (دبیرخانه) و مجمع عمومی سازمان ملل متحد در فرآیند جنگ تحمیلی عراق علیه ایران می رود، اما جزئیات این برخورد، کمتر مطرح شده است. از این رو، مقاله حاضر در پی طرح جزئیات مواضع سه رکن مهم سازمان ملل متحد در قبال جنگ عراق علیه ایران است. اطلاع از این جزئیات، تحلیل صحیح تری را درباره چرایی اتخاذ مواضعی ناعادلانه از سوی ارکان سازمان ملل متحد در جنگ هشت ساله ایران و عراق (جنگ اول خلیج فارس)، و نیز، جنگ دوم خلیج فارس (حمله عراق به کویت و حمله آمریکا و متحدانش به عراق) به دست می دهد.

مقدمه

سازمان ملل متحد در جنگ عراق علیه ایران، به زعم خویش در جهت انجام وظیفه اصلی اش؛ یعنی محفوظ داشتن نسلهای آینده از خطر و بلای جنگ، حفظ صلح و امنیت بین المللی و جلوگیری از تهدیدات علیه صلح، به اتخاذ و اجرای تصمیمات متعدد مبادرت ورزید.(2) با نگاهی به مجموعه فعالیتهای سازمان ملل که در این رابطه به عمل آورده است، به وضوح آشکار می شود که شورای امنیت، دبیر کل(3) و مجمع عمومی، تلاشهای زیادی مبذول داشتند.(4) اگرچه تلاشهای این سه رکن سازمان ملل متحد، جدا از هم اتخاذ می شد، ولی به علت پیوندهای تشکیلاتی و یکسان بودن شرایط حاکم بر سه رکن، تفاوت چندانی در تهای آنها دیده نمی شود. همچنین، این فعالیتها با تأثیر از شرایط موجود منطقه ای و جهانی، از فراز و نشیبهای فراوانی برخوردار بود.(5) ولی در هر صورت، زمینه های پذیرش قطعنامه از سوی دو دولت عراق و ایران، پس از هشت سال جنگ را فراهم آورد.

رفتار سازمان ملل در جنگ ایران و عراق و فرآیند صدور قطعنامه 598

1ـ مروری بر تعداد قطعنامه های صادر شده توسط شورای امنیت سازمان ملل:

الف) قطعنامه 479 در 28 سپتامبر 1980 مطابق با 6 مهر 1359. هـ ش.

این قطعنامه از ایران و عراق می خواهد که از هر گونه کاربرد بیشتر زور خودداری کنند و مناقشه ی خود را از راه های مسالمت آمیز و طبق اصول عدالت حل کنند.

از کشورهای دیگری خواهد که از هر اقدامی که منجر به گسترش بیشتر برخورد است خودداری کنند. این قطعنامه در ششمین روز آغاز حمله عراق به ایران صادر شد و در آن از لفظ وضعیت» استفاده گردید.

در این قطعنامه سخنی از آتش بس و یا ترک اشغالگران از خاک ایران به میان نیامد.عراق این قطعنامه را بلافاصله پذیرفت ولی ایران اعلام کرد تا زمانی که نیروهای ارتش بعثی خاک ایران را ترک نکنند این قطعنامه قابل قبول نیست.

  ب) قطعنامه 514 در 12 جولای 1982 مطابق با 23 تیرماه 1361 هـ . ش

این قطعنامه زمانی تصویب می شود که آزاد سازی بسیاری از مناطق تحت اشغال در عملیات ثامن الائمه و به ویژه عملیات های فتح المبین و بیت المقدس شرایط ی ـ نظامی را تحت الشعاع قرار داده بود.

این قطعنامه خواستار آتش بس و خاتمه ی فوری کلیه عملیات نظامی و عقب کشیدن نیروها به مرزهای شناخته شده بین المللی است در این قطعنامه سخنی در مورد معرفی م و آغازگر جنگ و تنبیه او نبود. و در آن برای نخستین بار از برقراری آتش ب و تشکیل نیروی پاسدار صلح سخن به میان آمد.